Steun voor guerilla?

Lees zeker ook het bericht: een andere versie van de guerilla-waarheid

Boomplant-guerilla
Het haalde zelfs het Journaal op Eén : actievoerders plantten inheemse soorten bomen op een terrein in Herselt dat Natuurpunt had ontbost (400ha) om er te proberen heide van te maken. Na meer dan drie jaar is er nog niet veel heide te bespeuren en is het een grote zandvlakte. Dus besloot de actiegroep er zonder toestemming van Natuurpunt om opnieuw bomen te planten.

Reactie van Natuurpunt in GvA (bron)
-het perceel was geen bos, wel ongebruikte landbouwgrond
-Natuurpunt de grootste ontbosser van Vlaanderen?
daarover bestaan geen cijfers
we rooien soms dennen-en populierenbossen, maar vervangen die door meer inheemse soorten
-het was eenéénmansactie van iemand die alleen de bedoeling had Natuurpunt te beschadigen


Steun voor de guerilla?
In elk geval spreekt één van beide partijen niet de waarheid: wat was het nu? onbebouwde landbouwgrond of bos... ??? Vogelliefhebbers wijzen er telkens op dat vogels niet voldoende eten meer vinden wegens de massale aanplant van mais. Dus als het landbouwgrond was: waarom niet de oude teelten tarwe, rogge, enz. in ere herstellen?  In elk geval is het zo dat op andere plaatsen, zeker in de streek van Turnhout, Natuurpunt wel degelijk grote percelen ontbost. Dat het een éénmansactie zou zijn.... dan moet u dit blogje maar eens verder lezen... hij staat niet alleen, ik sta niet alleen. Dus de reactie vond ik eerder aan de zwakke kant.

Als u dit blogje een beetje hebt gevolgd, heeft u al gemerkt dat ik toch wel wat problemen heb met de beheersvisie van Natuurpunt. Men wil zo veel mogelijk heidegebieden herstellen... en waar gaat men dit doen? Waar er bossen staan. Men zegt: omdat daar nog de pollen aanwezig zijn, omdat er elders geen ruimte beschikbaar is....  De resultaten mogen meestal gezien worden, toch zeker op het eerste gezicht. Toch als men nauwkeuriger gaat bekijken dan blijkt men serieuze moeilijkheden te ondervinden om de heide te herstellen: op een aantal percelen zijn weinig of geen heideplantjes te bespeuren. Niet moeilijk als men voren ploegt van een meter diep met de tractoren om de bomen te rooien en uit het gebied te sleuren.... Op vele percelen moet men vervolgens de heide met een vergrootglas gaan zoeken tussen ofwel het pijpenstrootje ofwel tussen de russen, als het domein wordt begraasd. Ik weet het wel: je moet de natuur natuurlijk ook de nodige tijd geven....
Ik blijf vooral moeite hebben met de massale ontbossing, van Amerikaanse eik, maar voor sommigen mogen ook de beuken verdwijnen. Zogenaamde exoten die relatief minder insecten aantrekken. Maar toch zo mooie, majestueuze bomen. Ze hebben niet alleen een misschien wat beperktere natuurwaarde dan andere, maar zijn ook prachtig.... Niets zo mooi als een beukenbos in de herfstzon en dan vergeef ik het dat er geen ondergroei is. Als we dan toch spreken over biodiversiteit (alhoewel ik geen expert ben): ook sparrenbossen, dennenbossen, beukenbossen, bossen met Amerikaanse eik kennen hun eigen specifieke fauna; met het verdwijnen van deze bossen zullen ook een aantal soorten vogels en andere dieren in aantal verminderen. Blijkbaar mogen de populieren zich nu ook al niet meer laten zien...
Het is erg moeilijk om jongeren op te voeden met respect voor de natuur, te zeggen dat bomen essentieel zijn voor onze zuurstofvoorziening.... terwijl men naast een uitgestrekt maanlandchap stapt, waar vroeger een bos stond en nu nog de stompjes van de bomen liggen te wachten op de eerste heideplantjes..
Misschien zou  deze pijn wat verzacht worden als Natuurpunt zou zorgen dat de gerooide exemplaren zouden worden vervangen, dat er elders in de streek een bos zou worden aangeplant... maar dit hoeven ze niet te doen blijkbaar omdat de natuurwaarde van hetgeen ze creëren hoger zou zijn dan deze van het vernietigde bos.

Eerdere bijdragen in dit blog over dit onderwerp

http://ruimteturnhout.blogspot.com/2015/03/natuurpunt-geeft-het-voorbeeld.html 

http://ruimteturnhout.blogspot.com/2015/04/dringend-gevraagd-nieuwe-vitale-bossen.html

http://ruimteturnhout.blogspot.com/2015/04/turnhouts-vennengebied.html

http://ruimteturnhout.blogspot.com/2015/07/russen-in-het-vennengebied.html

http://ruimteturnhout.blogspot.com/2015/11/afscheid.html  

de pagina
http://ruimteturnhout.blogspot.be/p/over-bomen-groen-autos-en-mensen.html


Dus
ik herhaal mijn oproep:

• probeer de bossen te sparen bij het aanleggen van heidegebieden
• probeer vanaf de eerste fase (het rooien) erg zorgvuldig te werk te gaan om  de heide maximale kansen te geven
• zorg dat de gerooide bossen gecompenseerd worden; en dit in voldoende ruime mate, want het duurt een hele tijd eer pas aangeplante bomen renderen, op het vlak van luchtzuiveraars; maar zeker ook wat betreft voedselbron, schuilmogelijkheden enz.
• publiceer waar, wanneer en hoeveel de vereniging de gerooide bomen compenseert; zo kan dit deel van de discussie tenminste gesloten worden; maar zorg er ook voor dat de compensatie ook in de streek gebeurt waar de bossen zijn verdwenen
• misschien ook diversifiëren: aanplant van traditionele graansoorten, zodat ook de vogels weer meer eten vinden 
• eerbied voor elke levensgemeenschap; door het rooien van bos worden levensgemeenschappen worden; beter een dennenbos, beukenbos, bos met Amerikaanse eiken, populieren.... dan helemaal geen bomen meer.

Het vorige is helemaal niet gericht tegen Natuurpunt. Ik bewonder hun vele en nuttig werk dat ze leveren. Meer nog.... Natuurpunt is in mijn ogen onmisbaar in onze huidige samenleving. Dit wil echter niet zeggen dat ze hun hoofd in de grond moeten steken. Neen, erkennen dat de keuzes die ze maken ook wel andere kanten heeft, dat misschien niet iedereen dezelfde keuzes zou maken ... en dus nog meer tijd en energie stoppen in het afweegproces, overwegen van de consequenties, informeren van en praten met mensen die er een andere mening toe doen. En waarschijnlijk zijn de keuzes die ze als vereniging gemaakt hebben alsnog de beste.

Op de site van Natuurpunt vind je een totaal andere versie van de feiten.
http://www.natuurpunt.be/news/reactie-natuurpunt-illegale-actie-natuurgebied-averbode-bos-heide?utm_medium=email&utm_campaign=Natuurpunt%20Nieuws%20201601&utm_content=Natuurpunt%20Nieuws%20201601+CID_025b65c665f24ac5e391a898a8683080&utm_source=Campaign%20Monitor&utm_term=Reactie%20illegale%20actie%20in%20Averbode%20Bos%20%20Heide

Turnhout geprezen

De stad Turnhout heeft dit jaar de prijs gekregen voor groen- en bloemengemeente. Dit is een onderscheiding die wordt uitgereikt door de Vereniging voor Openbaar Groen (VVOG). Het is een beloning voor het vele werk dat er bij het ontwerp en beheer van het openbaar groen in de stad geleverd wordt.


Blijkbaar zijn de mensen van VVOG bij hun plaatsbezoek onder de indruk geraakt van het parkje aan de stadsboerderij, de fietsbrug, de tuin van de kerk op de grote markt enz..Hierbij gaat men toch voorbij aan het verdwijnen van verschillende groene plaatsen in de stad. De stad heeft het ook niet klaargespeeld om een echt groene long in de stadskern te creëren. Natuurlijk is dit niet zo eenvoudig en is het vechten tegen de bierkaai...

Ik wil niets afdoen van de verdiensten, maar ik vermoed ook dat zo'n prijs vaak te maken heeft met profilering, zich in de markt zetten, zelfs iets of wat propaganda voeren. Want hoe kan het anders dat juist het parkje in de Heizijdse Velden wordt geapprecieerd door de jury? Natuurlijk is het beter dan niets, maar dit (en het vorige) stadsbestuur heeft hier een grote oppervlakte open ruimte, landbouwgrond opgeofferd terwijl vorige besturen deze decennia lang hebben bewaard...

Hopelijk geeft deze prijs en de uitwisseling van expertise met anderen die ermee bezig zijn die aan de prijs verbonden is, de beleidsmakers in Turnhout nog meer inspiratie en meer ambitie om het groen in de stadskern te bewaren en te versterken. Mails die men naar de schepenen van de stad stuurt in verband met deze problematiek blijven doorgaans, op een uitzondering na, onbeantwoord. Ik vind het echt allesbehalve en uit reactie is dit blogje ruimte Turnhout ontstaan. Men kan zeggen dat ik de politieke werkelijkheid versimpel, zelfs ontken, maar ik probeer wel op te komen voor iets dat ruimer is dan mijn persoonlijk belang en dit verdient op z'n minst een (gefundeerd) antwoord van de beleidsmakers.

Een bericht vol ergernis

Regelmatig wandelen we over het Robsonpleintje op het Stokt in Turnhout...  en we ergeren ons telkens over...

• afgewaaide takken op een wanordelijk hoopje (foto223)
• het zwerfvuil dat ligt te verrotten  (foto223, foto223)
• de vuile onderbroeken en ander ondergoed bij het speeltuig van de kinderen (foto223)
• de achtergelaten plastic zakken bij de glascontainer (foto223)
• hier en daar de hondenpoep op de stoep

We snappen niet dat mensen hun vuiligheid niet bijhouden, dat ze niet begrijpen dat ze door hun vuil op straat achter te laten de leefbaarheid en de levenskwaliteit van anderen aantasten.

Maar het ergert ons ook dat die vuiligheid daar dagen, weken en maanden blijft liggen.
Waar blijven de reinigingsdiensten van de stad? Blijkbaar zijn ze hier al maanden niet geweest.
Het is hier inderdaad een wijk van het gewone volk... In de Gasthuisstraat en omliggende wordt er wel dagelijks gepoetst, en als er dikke nekken zouden wonen dan zou het probleem waarschijnlijk vlugger zijn verholpen. (Dit laatste zal waarschijnlijk wel bij hoog en laag ontkend worden). Het probleem van het vuil beperkt zich niet tot het pleintje, maar is een algemener probleem. Hierover heb ik reeds verschillende pogingen ondernomen om leden van het stadsbestuur mogelijke pistes voor oplossingen aan te reiken: herorganiseer het werk van de reinigingsdiensten en groendiensten in zones gebonden aan tijd, doe evt. hetzelfde met de vrijwilligers, schakel eventueel scholen in of voorzie de opruiming als alternatieve straf voor overtreders.... zodat alle straten, straatjes en pleintjes regelmatig worden gereinigd.
Toch blijven onze straten dezelfde vervuilde, trieste aanblik vertonen... tot ergernis van velen.

De plannen voor de heraanleg van het pleintje zijn blijkbaar al uitgetekend. Nu hoop ik dat het voorgaande niet wordt aanzien als een argument om het pleintje in het geheel te verharden of er een biljartbal-gazonnetje van te maken. Dit zogezegd om het gemakkelijker te kunnen onderhouden. Neen, laat de bomen, de struiken staan ... zodat we ook nog wat kunnen genieten van de vogels, want anders zijn we deze ook nog kwijt. Als burger zouden we toch een minimale dienstverlening mogen verkrijgen; het degelijk onderhouden van de openbare ruimte is er één van.

                                                       

Over valse dromen en vervlogen dromen...

Valse dromen

Voor de wijk Schorvoort heeft de stad Turnhout met verschillende partners een masterplan ontworpen. In theorie een mooi stuk, waarvan enkele krachtlijnen zijn:
coalitie private eigenaars, een grote eigenaar en de stad,

• de eersten vanuit economisch belang, de stad zorgt voor een ruimtelijke en stedenbouwkundige langetermijnvisie
• zorgen voor efficiënt waterbeheer, -recuperatie
• en projectefficiëntie

Het project maakt het mogelijk om

• te wonen aan het water, rond een erf, aan het veld
• faciliteiten worden naar wijk gebracht
• er wordt gewerkt met zeer diepe tuinen, zodat achteraf  verdichting mogelijk is (lees: nieuwe bouwgronden worden aangesneden)
• rotatie in de wijk wordt mogelijk gemaakt
• zorg voor natuurlijk groen als waterbuffer, probleem onderhoud en aanleg wordt opgevangen, privaat groen sluitend sterk aan bij het collectieve

Op verschillende plaatsen in de wijk worden de inwoners voor het project warm gemaakt met borden: Schorvoort droomt (foto327, foto335): gestructureerde wijk, traag verkeer, spelen op straat...
In de praktijk wordt gewerkt met drie kernen:

1. tegen de Slagmolenstraat (foto327, foto327)
2. waar nu de voetbalpleinen liggen (foto328, foto328)
3. in de vallei van de Aa (foto330, foto330)

De foto's geven u een beeld van de prachtige open vlakten die je daar nu kunt bewonderen.


De bewoners van de wijk laten zich niet zomaar inpakken en hebben een onafhankelijk wijkcomité Schorvoort 2020 opgericht. Dit heeft hun bezorgdheden aan de stad kenbaar gemaakt. Hier een aantal van hun eisen:

• beperk de woonuitbreiding tot wat strikt noodzakelijk en leefbaar is
• zorg voor een mobiliteitsplan, met trage wegen en aparte fiets- en wandelpaden
• beperk de woonuitbreiding in watergevoelige gebieden zoals Aa-vallei en Schorvoortloop
• behoud het waardevol natuurlandschap in Aa vallei en maak er een toegankelijk natuurgebied van
• voorzie voldoende rust- en speelruimtes voor kinderen, tieners en senioren
• behoud het sociale hart van de wijk rondom de school en de parochiezaal

De bewoners hebben door dat de voorgespiegelde dromen vals zijn, dat het in de praktijk erop zal neerkomen dat de open ruimten worden volgebouwd, de vallei van de Aa wordt aangetast... ter eer en meerdere glorie en centjes van de eigenaars. En als ze daarmee klaar zijn dan wordt de volgende open ruimte aangetast, de andere kant van de weg ligt lekker te wachten tot de grond kan worden omgezet in klinkende centjes ... een herziening van het gewestplan en de andere plannetjes volgen wel (foto 332, foto332)

Vervlogen dromen

Ik droom van een "Central Park" in Turnhout: een groene kern in de stad. New York, een wereldstad waar de grondprijzen fenomenaal zijn,  kan het. Maar Turnhout kan het niet. En er zijn al kansen genoeg geweest:

• de grote markt heeft men omgetoverd tot het grootste terras van België: lees een stenen vlakte, een stenen woestijn in de stad, met in de kern rond de kerk een tuintje tussen de stenen zitbanken verdrongen
• de site van het vroegere Kursaal en voormalige fabrieken van Brepols heeft men tientallen jaren laten verkommeren tot men nu het volstouwt met appartementen en winkels; terwijl hier een prachtige gelegenheid was om een groene kern uit te bouwen (foto106, foto106)
• het oude nieuwe stadhuis, of moet ik zeggen het nieuwe oude stadhuis op de Markt is blijkbaar ook al toegezegd voor een nieuw woonproject, aansluiten bij de Jacobsmarkt, waar een eenzaam boompje staat te verkommeren ten midden van torenhoge appartementen
• het laatste perceel waar men nog wat groen zou kunnen voorzien is de site van Zelliën, in combinatie met de terreinen van de CDO in de Begijnenstraat. Maar ook daar zijn er al plannen om er een woonproject van te maken. Het enige wat zal bewaard worden is een rijtje bomen.

Dus zal ik mijn droom voor een groene stadskern maar opbergen, zelfs iets meer uit de kern van de stad is er geen plaats voor groen:
De oude sites van

• Foresco (foto143)
• Van Deun-Poppeliers 
• Van Genechten

allemaal zijn ze vervangen door steen en beton.

Natuurlijk kiezen de eigenaars voor het grote geld
Natuurlijk kan de stad er niet veel aan doen: de gewestplannen en andere planningsinstrumenten voorzien geen groene oases in bouwzones. Het stadsbestuur wordt enerzijds op droog zaad gezet door de hogere overheden en smijt anderzijds het weinige geld waarover het beschikt nog buiten: de studies over de "bib van de toekomst" en het niet verhuizen van de bib; het debacle van het zwembad....
en dus kan de stad enkel wat peanuts groen redden...

Afscheid

Eén van de liederen van "Kinderen voor Kinderen" heeft als titel "Mijn boom" tekst video . Misschien een beetje kinderlijk, maar toch... een herkenbaar, gevoelig.... afscheid van een boom. Geregeld verdwijnt er wel hier of daar een boom in de stad... We zijn het gewoon de zaken rationeel, verstandelijk te benaderen... maar toch heeft alles ook een emotionele kant

Emotionele aspecten

•  Denk aan de vogels die uitkijk, nestgelegenheid en voedsel kwijtspelen en steeds meer in de verdrukking komen.
• Toen ik nog ging werken zat er elke morgen toen ik naar het werk vertrok, een merel te fluiten in de top van de boom bij mijn buren. Het heeft iets geholpen om me door moeilijke tijden door te spartelen, omdat ik wist dat ik volgende morgen de merel weer hoorde zingen... tot de boom tegen de vlakte ging en de merel verdween. Ik mis zijn serenade, die in mijn ogen (en oren) kon wedijveren met de composities van Mozart...
• De laatste tijd komen meer en meer studies met het besluit dat bomen en groen in een stedelijke omgeving belangrijk voor het welbevinden van de mensen.
• Maar zover moeten we het niet gaan zoeken: het samen met de kleindochter van twee door de bladeren stappen... is puur genieten...
• Zelfs kan je op sommige plaatsen "natuurgraffiti" bewonderen: afdrukken die de afgevallen bladeren op het voetpad hebben gemaakt.

Dodenlijstje

Veel van de grote bomen in de rand van de stadskern van Turnhout zijn de laatste tijd gesneuveld.
Ik maak even een inventaris van de wijk het Stokt, misschien iets ruimer genomen... en tijdens de laatste twee à drie jaar.

• een grote eik is omgezaagd op de hoek van de Rerum Novarumlaan en de Guido Gezellestraat (foto74voor, foto74na)
• aan de ingang van het vroegere Foresco in de Guldensporenlei is bij de aanleg van het project Niefhout een mooie esdoorn geveld (foto143voor, foto143na)
• op de hoek Guido Gezellestraat - Robsonplein is er een bouwplaats verkocht, men heeft er een huis gezet; hiervoor moest een prachtige haagbeuk sneuvelen.(foto26voor, foto26na)

Ook in de tuinen sneuvelen bomen

• een krulwilg en een spar zijn tegen de vlakte gegaan in de hoven van de Guido Gezellestraat
• op de hoek Koningin Astridlaan en Guido Gezellestraat is een ceder  $gerooid (foto 272voor, foto272na)
• een enorme naaldboom is gesneuveld in een tuin in de Rerum Novarumlaan nadat het huis is verkocht (foto159voor, foto159na)
• juist over de Steenweg op Antwerpen, in de Lokerenstraat, is ook een huis in opbouw; in de tuin is een grote boom geveld. (foto324na)
• verschillende bomen zijn nog onlangs nog gesneuveld op de Steenweg op Antwerpen, om plaats te maken voor 8 appartementen. De laatste die plaats moest ruimen was een majestueuze beuk. Blijkbaar waren zijn wortels aangetast en kon men hem niet laten staan om de veiligheid te waarborgen. (foto153voor, foto153na) (Niet ver daar vandaan, op de hoek van Stwg op Antwerpen en Prins Boudewijnlaan, is er enkele jaren geleden ook een andere grootse beuk geveld op de hoek foto110voor, foto110na).

•  Horito heeft een aantal naaldbomen en coniferen (foto23voor, foto23na) omgezaagd in de Lodewijk de Koninckstraat, ook een grote boom aan de kant van de ingang ging eraan (foto23), eveneens een beuk aan de Steenweg op Antwerpen, aan het internaat. Toch heeft de school de moeite gedaan om nieuwe boompjes aan te planten. (foto23na) Hopelijk zijn er niet teveel gesneuveld met de extreem warme en droge zomer dit jaar.

Natuurlijk allemaal te verantwoorden..??? Uiteindelijk moet toch iedereen kunnen wonen... Op voorwaarde natuurlijk dat vraag en aanbod degelijk op elkaar worden afgestemd, dat er geen overaanbod wordt gecreëerd.  Maar toch heeft dit een impact op het leven in de stad. Daarbij moeten we toch de vraag stellen of het allemaal zo kan doorgaan... Het is mooi dat bijv. de school werk maakt van een nieuwe aanplant. Hopelijk wordt het welslagen ervan voldoende opgevolgd. Ook moet men rekening houden dat de kwaliteit van de aanplant in sommige opzichten het vernietigde niet volledig vervangt. Zo zijn naaldbomen, hulst, coniferen...  belangrijke nest- en schuilplaatsen voor vogels, ook in de late herfst en de winter, terwijl loofbomen dit in deze seizoenen niet of veel minder zijn.

De vraag is wanneer er werk wordt gemaakt van een inventaris van hoge bomen in de stad en wanneer deze afdoend worden beschermd. Ik vraag me af of het nog de moeite is.... er schieten er niet veel meer over en zelfs als ze geïnventariseerd zijn, gaat men gewoon verder met ze om te zagen.

• De volgende op het lijstje is waarschijnlijk de prachtige inlandse eik, die samen met andere bomen moet plaatsmaken voor twee woningen, aan de ingang van het Sint-Jozefcollege.(foto312voor)

Manieren van kijken

Er lijkt toch één boom een bouwproject te overleven: de fantastische beuk voor Villa Astrid.  (foto17na) Tenminste voorlopig toch. Maar goed ook, want we vergeten de laatste tijd dat bomen de longen van onze aarde zijn (naast natuurlijk de algen in de zee). Zelfs Natuurpunt vergeet dit en beschouwt de Kempen als "bosrijke streek" van Vlaanderen... en kapt er dus vinnig mee op los. 

Een systeem van verrekening van de ecologische waarde van groen (de natuurwaardeverkenner) is al lang uitgewerkt in opdracht van de Vlaamse overheid. Een aangepaste versie is in ontwikkeling voor natuur in de stad. Toch zullen deze zonder gevolgen blijven, omdat het anders teveel zou kosten aan projectontwikkelaars... Sinds 1979 is er een eenvormig systeem voor waardebepaling van bomen, maar deze geldt enkel voor het openbaar domein (en misschien ook voor schadebepaling als iemand een boom beschadigt van iemand anders op privédomein).  In het verlengde hiervan werden de recentere natuurrapporten  opgesteld vanuit het referentiekader van ecosysteemdiensten. De natuur wordt hier beschouwd als een dienst waaraan economische waarde kan worden toegekend.  Enerzijds draagt dit misschien bij tot het sensibiliseren van meer menen: de natuur is ook economisch waardevol. Maar anderzijds worden hiermee de bomen en het groen ingeschakeld in de economische manier van denken (referentiekader); worden het zaken die geconsumeerd kunnen worden, ingeschakeld worden in het systeem van winst maken. Als het vooruitzicht op winst hoger is dan de kosten, dan zal de boom sneuvelen.
Een groot probleem blijft dat men op privégronden binnen woongebied kan doen wat men wil: men moet evt. wel een vergunning aanvragen, evt. vraagt men deze te compenseren, maar... in de praktijk wordt het zootje omgelegd.


In een cursiefje in de Bond heeft Louis Verbeeck ooit beschreven hoe een houtzager, meubelmaker, een wiskundige, een kunstenaar ....elk anders tegen een boom aankeken.   De kunstenaar zag de schoonheid van de boom, de wiskundige zijn omtrek en inhoud, de houtzager hoeveel planken van welke lengte en dikte eruit konden gewonnen worden, de meubelmaker of hij er een bed kast of tafel van zou kunnen maken. Ik zou er nog aan toe kunnen voegen:  een aantal politici en ook projectontwikkelaars zien in hem een obstakel dat uit de weg moet geruimd worden, of datgene wat hun winst in de weg staat. Veel hangt af van de manier waarop je tegen de dingen aankijkt, je referentiekader.

Ik weet het, ik word een oude knar. Dit betekent dat stilaan de fase van afscheid nemen aanbreekt. Stilaan moet ik afscheid nemen van degenen die me dierbaar zijn, totdat ikzelf moet afscheid nemen van dit leven. Een "oude knar" verwijst naar een stokoude boom. Vroeger kon een knar nog weerstand bieden en moest men vinnig uit zijn pijp komen om hem om te leggen... nu wordt de grootste boom binnen een dag geveld met de kettingzaag.

Doel of middel? de voetbalkooi...

Sportveld verhuist naar de Merodelei.... De titel van een artikeltje in GVA van 5 november 2015 (bron).
Het omnisportveld dat eerst in de Vlamingenstraat stond zorgde voor lawaaihinder en overlast van jongeren die ook na de uren bleven hangen.
Er werd gezocht naar een nieuwe plaats: goed bereikbaar, voldoende sociale controle, niet te stille omgeving.

Bedenkingen

• Voor zover mij bekend, gaat het over een voetbalkooi.... Nu wordt dit gepromoveerd tot een omnisportveld... Raar, wat kan men in een voetbalkooi nog meer doen aan sporten? 
• Als lawaaihinder een probleem vormt, zou men misschien eerst eens best kijken naar het aangekochte materiaal: Is dit wel zo geschikt? Als men gaat voetballen tegen naakte stalen platen, dan is het logisch dat dit een hels lawaai kan geven. Dus is hieraan niet te verhelpen? of is de kooi gewoon niet geschikt? 
• Jongeren die samenscholen op wat afgeschermde plekken... het is een fenomeen waar onze maatschappij moeilijk mee om kan gaan, en die inderdaad ook een zeker risico met zich mee brengen. Maar anderzijds hebben jongeren ook nood aan het ongestoord ontmoeten van vrienden, het beleven van een eigen (sub)cultuur, behoefte aan een eigen plek... juist een beetje weg van de sociale controlemaatschappij.

Het grasveldje naast de toegang van de standplaats van de Lijn is dan uitgekozen als nieuwe locatie. Om het "omnisportveld" te kunnen plaatsen, moet een deel van het terrein worden verhard, er komen fietsstallingen en de Lijn plaatst er ook overdekte fietsstallingen voor zijn eigen personeel. De plek wordt verder verfraaid met groen, banken en een kleine waterpartij.

Bedenkingen

• Wat er nu ligt, is een mooi plekje groen van laat ons zeggen 10 meter op 10 meter.  (foto28;foto28 )  Tellen we daarvan af: de verharding, twee keer fietsstallingen, de banken, de toegangsweg... hoeveel groen zal er dan nog overblijven?  Dus niets tegen informele sportgelegenheden in de stad, maar ik heb het er toch moeilijk mee dat weeral een groen plekje in de stadskern hiervoor moet wijken. 
• De verharde gedeelten aan de Nieuwe Kaai zouden goede plaatsen kunnen zijn, maar dan zou er nog een stuk omheining moeten geplaatst worden (wat natuurlijk meer gaat kosten).... Want dat is het probleem... als men de kooi in een bebouwde omgeving wil plaatsen, moet men ze afschermen omdat anders de ballen die worden overgeschoten voor gevaar zouden zorgen, zowel voor deelnemers als voor mensen die langs komen...
• Als men het doel vooropstelt dan zie ik niet in waarom de voetbalkooi daar nog moet geplaatst worden. Als de jeugd 100 meter verder loopt dan vinden ze op de vroegere site van Atelfond een verhard basketpleintje en een grasveldje waarop ze prima kunnen voetballen. (foto128; foto128)  Als men met kleine aanpassingen hier ook nog zou kunnen volleyballen, dan heeft men het gedroomde "omnisportterrein".  Dit natuurlijk tot men het geplande woonproject verder gaat realiseren... want dan verdwijnt deze speelplek voor de jeugd natuurlijk ook.

De aanleg zal de stad ong 65 000 euro kosten, maar de Lijn betaalt daarvan de helft terug.

• Misschien dat men voor dit geld toch iets andere en beters kan verzinnen...

Para's en groene longen

Er gaan geruchten dat de basis voor de para's in Tielen zal opgedoekt worden. De beslissing zal binnenkort worden genomen.
De bezorgdheid gaat naar wat er met het uitgestrekte domein zal gebeuren. Militaire domeinen zijn niet ingekleurd op de gewestplannen. En dan kan de strijd om de grond losbarsten. Hopelijk wordt deze groene long in de rand van Turnhout bewaard en wordt ze niet aangevreten door de geldziekte van de verkaveling, de bebouwing...  Maar ja, dit zal wel weer ijdele hoop zijn.

In één klap enkele tientallen "daklozen" erbij

Je kon het al enkele weken zien aankomen....
Het huis op de hoek van de Rerum Novarumlaan en de Guido Gezellestraat werd verkocht... Tot hier toe was de tuin een prachtig hoekje: met een klassieke ligusterhaag en daarachter een klein tuintje met enkele boompjes, lage struikjes en een groot opgeschoten bos bamboe. Daarin hadden meerdere tientallen mussen hun onderkomen gezocht. Een pracht voor het oog, een schuiloord voor de diertjes.
Maar zoals ik al zei... je kon het al zien aankomen. De nieuwe bewoners willen de tuin "toonbaar" maken.... en dus ging de bamboe eraan. Ineens weg beschutting, weg voedsel, weg nestgelegenheid... Maar, ja, het woekert zo hé.... Misschien planten we wel een boom in de plaats...
Natuurlijk moet er af en toe eens vernieuwd worden. Maar misschien moeten we wel eens beter nadenken over de gevolgen voor het aanwezige leven als we dit doen, op korte en op lange termijn. Dus ik spreek me er niet over uit, maar op korte termijn moeten in elk geval enkele tientallen vogels een nieuwe thuis zoeken.
Als het daarbij zou blijven dan tot daar nog aan toe... Als we even nagaan wat er in de onmiddellijke buurt de afgelopen maanden is "vernieuwd":

• een voortuin is geplaveid
• een ander huis, iets verderop is verkocht, in de voortuin stond een taxus en in de achtertuin een enorme spar, een prachtige uitkijkpost... beide zijn intussen gesneuveld
• in onze straat is een deel van een prachtige beukenhaag voor de bijl gegaan en er zijn twee huizen op gezet
• op het einde van de straat is een machtige boom gekapt, om plaats te maken voor een huis

En dit alles binnen een straal van iets meer dan 100meter...
Is er iets natuur bijgekomen? Niet dat ik weet.

Het zijn niet de eerste aanslagen die worden gepleegd op de woonomgeving van de mussen.

• het bosje vlak voor het station, waarin ook tientallen mussen waren gehuisvest, is moeten verdwijnen voor fietsenrekken
• op het eind van de Diksmuidestraat, dicht bij de parking van het station, zijn andere bosjes en hagen gesneuveld voor "Slim Turnhout"

en dan gaan we tellen en constateren we dat de mussenaantallen achteruitgaan... Zoals ik al eerder hier heb gepleit... hoog tijd voor het inventariseren EN BESCHERMING van de mini-habitats in de stad.

Het leven van onze vrolijke vogeltjes wordt er niet gemakkelijker op. Als ik zeg "vrolijke" dan is dit natuurlijk niet waar. Want het leven van vogels is allesbehalve vrolijk; het is hard labeur om te overleven, en vooral om de soort te laten overleven. Daarom trekken er deze dagen weer miljoenen vogels richting het zuiden. Soms kunnen we, als we geluk hebben en even naar boven kijken, een glimp van deze massale verhuizing opvangen. Maar ieder jaar komen er honderdduizenden van onze gevederde vrienden niet terug: in Frankrijk, Italië, Spanje, Malta, Cyprus, Griekenland worden ze massaal afgeschoten, gevangen of ze belanden op één of andere manier toch in de pan. En dit zijn toch allemaal landen van de EU... de EU die miljoenen besteed aan het vrijwaren van de habitats, zodat er een aantal soorten kunnen gedijen of terugkomen, dezelfde EU slaagt er niet in de wetgeving van de betreffende landen te veranderen (of de wet af te dwingen) om te verhinderen dat dezelfde vogels worden afgemaakt op hun trek. Zo heeft Europa de voorbije jaar liefst meer dan een half miljard vogels verloren... (natuurlijk veel meer, maar het saldo is -1/2 miljard!!!).  En als ze er dan in slagen deze horde te nemen dan wacht hen over de zee een haag van mistnetten in Egypte en andere staten. Een aantal overlevers vliegt over de Sahara, waar hen de verwoestijning en de zandstormen wachten, sommige vliegen nog verder en bijna de wereld rond.Wraakroepend dat er niet meer gedaan wordt om deze diertjes te beschermen... Ik weet het: "culturele gewoonten...", maar ook hier heeft men een tiental jaren de vogelvangst verboden, ook tegen de volksaard in... Waarom hier wel en daar niet? Neen, vogels zijn niet vrij.... hoe graag we het ook zouden willen denken.

Kaalslag dreigt op Turnhoutse ring

In de geactualiseerde streefbeeldstudie van AWV (Agentschap Wegen en Verkeer) zijn er voor de ring rond Turnhout volgende krachtlijnen geldig (bron)

• parallelle zijwegen voor lokaal verkeer
• het behoud van twee keer twee rijstroken voor doorgaand verkeer
• dubbelrichtingsfietspaden aan beide kanten
• ruimte voor hoogwaardig openbaar vervoer op de middenberm van de ring
• ondertunneling van de ring nabij het stadspark 

De realisatie zal nog niet voor morgen zijn.

Het is inderdaad wel raar dat de fietspaden nu worden meegenomen in de nieuwe plannen, terwijl ze nog maar pas vernieuwd zijn...
Voor de rest toch knappe plannen???
Ja... maar

• volgens sommige plannen zou de ondertunneling aan het stadspark slechts gedeeltelijk ondergronds zijn en deels bovengronds, zodat er een bergje van 3m zou oprijzen, die een barrière vormt in plaats van een verbinding tussen stadspark en de rest van de stad; het prachtige groene uitzicht van nu zal verdwenen zijn (foto54)
• natuurlijk moet de parking Snollaert "gevaloriseerd" worden, dat wil zeggen in de praktijk volgebouwd worden met enkele woontorens om er voldoende winst uit te maken. Nu is de parking één van de weinig gratis parkeergelegenheden aan de rand van de stad en een groene plek die aansluit bij het stadspark (foto69)
• het voorzien van ventwegen voor het afslaand verkeer pleegt een aanslag op de groene tuinen langs de kant van de ring
• het voorzien van openbaar vervoer op de middenberm van de ring zal het groene karakter van de ring ernstig aantasten. Juist deze middenberm zorgt ervoor dat men de indruk krijgt dat er toch nog wat groen staat en zorgt ook voor de gedeeltelijke neutralisatie van het verkeer (foto136). En waarvoor zou dit verdwijnen? Hoeveel bussen rijden er per dag op de ring? Het zal niet zo erg veel zijn...

Tellen we even op:

• 4 rijvakken (twee in beide richtingen) voor het autoverkeer
• 2 rijvakken op de huidige middenberm voor het openbaar vervoer
• op vele plaatsen nog twee rijvakken ernaast, de ventwegen om afslaand verkeer mogelijk te maken
• dus in totaal 8 rijvakken... daarbovenop
• 2 fietspaden die beide fietsen in beide richtingen mogelijk maken

Zeg nu zelf... we krijgen een ring die de vergelijking met deze van Antwerpen kan doorstaan.

Men kijkt alleen naar mobiliteit, in in de mobiliteit kijkt men alleen maar naar de doorstroming van het steeds talrijker wordende verkeer. Men zou beter werk maken van het beter afstemmen van de verkeerslichten, iets wat men al drie jaar heeft beloofd, maar waar nog weinig van te merken is. In de plaats komt men met grootse plannen, maar men vergeet de impact van deze plannen op het groen dat  hiermee ernstig bedreigd wordt. Nu is de ring door de volgroeide middenberm zowel een niet aflatende verkeersstroom, maar ook een groen lint omheen de doos van de stadskern.  Maar hoe lang nog?

Herentals ... Hoera!... maar

De stad Herentals schrapt verkavelingen in Kamergoor (200 woningen) en Accacialaan (100 woningen). Voordien werd al een andere geplande verkaveling voor 130 woningen in de ijskast gestopt. (bron) Hiermee wordt waardevolle natuur buiten het centrum gespaard. Oef!! Hoera!! Prachtig!!
Maar

• Herentals is officieel kleinstedelijk gebied. De stad moet van de Vlaamse overheid voldoende ruimte uittrekken om de verwachte bevolkingsgroei op te vangen.   
• Van de provincie krijgt ze een bouwdichtheidsnorm opgelegd. 

Dus de nodige woonruimte zal nu in het centrum moeten gezocht worden.
Nu heeft Herentals nog vele mooie groene plekjes binnen de ring. Dus deze staan nu op de dodenlijst.
Het wordt hoog tijd dat

• de Vlaamse Regering veel strikter de verwachtingen opvolgt en bijstelt; nu wordt er maar gebouwd tegen de sterren op en dreigt een overaanbod. In hoeverre zijn de verwachtingen nauwkeurig? Bij de laatste herziening van het gewestplan is geen extra woonruimte voorzien omdat de vorige versie de zaken duidelijk overschat had.
• de gemeenten de mogelijkheid krijgen binnen het stedelijk gebied groene oases aan te duiden, die vrijgesteld worden van bebouwing. Enkel zo kan de leefkwaliteit in de stad bewaard blijven. 

Indien deze maatregelen niet vlug genomen worden, dan wordt het sparen van het ene gebied, gevolgd door het volbouwen van een ander.  Dan wordt de stad een onleefbare hoop stenen.... zoals ook Turnhout dit dreigt te worden... De verschillende open plekken worden door inbreidingsprojecten volgebouwd. Maar Turnhout heeft daarnaast ook nog grote woonuitbreidingsgebieden aangesneden (bijv. de Heizijdse velden).  Hiermee worden groene plekken in en buiten de stad vernietigd.

Het voorgaande illustreert nogmaals dat het systeem van ruimtelijke ordening te grofmazig is om natuurwaarde in een stedelijke omgeving te creëren, terwijl studies meer en meer uitwijzen dat groen ook in deze context belangrijk is (voor het welbevinden van de inwoners, voor de klimaatregeling, voor de luchtkwaliteit...). 
Een factor die het voorzien van voldoende groen ook belemmert, is de benarde financiële toestand van de gemeenten. De Vlaamse regering bespaart op kap van de gemeentebesturen. Zo heeft ze beslist om de belasting op nieuwe machines en op het bestaande machinepark te laten vallen, maar dit waren inkomsten die naar de gemeenten gingen. De regering gaf deze gelden terug in de vorm van subsidies, maar met de recente begrotingscontrole is deze ingetrokken. En zo worden de plaatselijke besturen verder gepluimd en hebben ze steeds minder financiële armslag om zelf initiatieven te nemen. (bron)

Leegloop

In de krant het zoveelste bericht over de leegloop van de Gasthuisstraat. (bron)
De grote winkelketens verdwijnen uit het straatbeeld. Even de winkels op een rijtje die verdwenen of binnenkort de deuren sluiten: Bart Smit, Bozzy, Talking French, Mexx, Didi, Esprit...
De voorzitter van de handelsvereniging wijst met de vinger naar het stadsbestuur. Het Turnovaproject zou te traag vorderen, de beslissing om het Victoriehof niet toe te staan zou nefast zijn voor de Gasthuisstraat. De straat zou ook niet meer aantrekkelijk genoeg zijn om te winkelen.
In de Paterstraat lijkt een heropleving aan de gang. Ze gaan een "beleving" aanbieden in de vorm van een braderie... Vraag is of dit wel zo'n impact gaat hebben, is dit het nu? In hoeverre is dit niet allemaal een dun laagje vernis over een even grote malaise.
Ook lijkt me de verwijzing naar het Victoriehof niet zo vanzelfsprekend. Door daar nog meer winkels toe te staan, gaat men het probleem niet oplossen. Waarschijnlijk nog vermeerderen. De koek moet door meerdere gedeeld worden; het is niet zo dat de koek zoveel zal vergroten....
Waar de voorzitter wel gelijk in heeft, en waar misschien wel het schoentje knelt: "In de Gasthuisstraat vragen ze huurprijzen van in de tijd dat de straat nog op het  Monopolybord stond". Misschien moet daar eens verder over nagedacht worden in plaats van met de vinger naar het stadsbestuur te wijzen.

Niefhout en Turnhout... slim verwarmd?

De stad Turnhout investeert 425 000 euro uit het stadsvernieuwingsfonds in de aanleg vn een warmtenet in het woningproject Niefhout. Voorlopig zal men verwarmen met pellets, maar op termijn is het de bedoeling dat men het systeem aansluit op het diepe-geothermieproject (bron)

Volgens info van Vito over het proefproject is het de bedoeling om warm water op te pompen vanop een diepte van 2,5 tot 3,5 km. Dit zal worden gebruikt voor de verwarming van gebouwen en voor het opwekken van elektriciteit. Op basis van bestaande gegevens vermoeden de onderzoekers dat de lagen op deze diepte in aanmerking komen voor geothermie. (bron)

En men ziet het groots...

In de Limburgse en Antwerpse Kempen is er plaats voor 99 geothermiecentrales, die op een diepte van 2 tot 4 kilometer uit de ondergrond heet water pompen en daarmee elektriciteit én warmte produceren voor bedrijven of woningen. Dit jaar is er al een boring gepland in Mol. Over vijf

jaar zouden er al vijf centrales kunnen draaien, over 35 jaar alle 99. Het aantal jobs wordt op 1.500 geraamd (bron)

Het wordt hier voorgesteld alsof men

• een onuitputtelijke energiebron gaat aanboren
• en dit economisch en ecologisch de hemel op aarde gaat betekenen.

Prachtig toch?
Alhoewel ik geen grootse technische kennis hierover heb, toch enkele vragen en bedenkingen hierbij.

Is de energiebron wel zo onuitputtelijk?
Ik denk: Als men warmte oppompt en koud water terug inbrengt, droogt dan de energiebron niet op? m.a.w. treedt er dan op termijn geen warmteverlies op, zodat het water voor de beoogde doelen minder bruikbaar of zelfs onbruikbaar wordt? Treedt dit niet vlugger op naarmate men meer water hiervoor gebruikt?
Volgens Wikipedia moet men, wanneer men een echt vernieuwbaar systeem wil opzetten, er rekening mee houden dat men 50-100kW/km² aan energie kan onttrekken.  Wanneer meer energie onttrokken wordt, dan zal het water geleidelijk afkoelen. Dat bepaalt dus in belangrijke mate de levensduur van het project.  De levensduur van een geothermisch doublet wordt geraamd op circa 30 jaar, vaak zelfs langer. Het water in het reservoir zal, eenmaal in rust, terug opwarmen door de continue processen in de aardbodem. (bron)
Dus een investering voor dertig jaar? En wat dan?
Als ik het goed begrepen heb, bestaan er verschillende systemen om aardwarmte te winnen: het gesloten systeem via een oppomppijp voor het warme water en een injectiepijp voor het koude water geeft veel minder rendement dan de overige...  en ik vermoed dat we hier met dit systeem zullen te maken krijgen.

Is het economisch wel rendabel en wordt het economisch niet te rooskleurig voorgesteld?
Gezien de eigenlijke energie, de aardwarmte, kosteloos is, wordt de economische levensvatbaarheid van een aardwarmtetoepassing bovenal door de investeringskosten en de onderhoudskosten van de installatie bepaald. Voor de projecten die al opgestart zijn in Nederland is de balans toch niet zo erg positief: Het aardwarmteproject van Den Haag failliet gegaan door tekort aan afnemers. Een project voor boring tot 4 km door Flora Holland, Westland Infra en HVC is opgegeven omdat de business case door verminderde subsidie onrendabel is gebleken. Bij het project in Unterhaching moet de gemeente elk jaar 4 miljoen euro financieel verlies bijpassen. (bron)
Dus ver van een economisch succesverhaal....
Nu al subsidieert de stad voor een kleine half miljoen euro voor een relatief kleinschalig project... mooi meegenomen voor de ontwikkelaars, maar hopelijk voor de stad wordt het geen nieuwe bodemloze put...
Naast de ruime subsidie voor het opruimen en bouwklaar maken van de site, is dit de tweede grote pot die de ontwikkelaars te beurt valt. Inderdaad... Slim Turnhout, vooral slim in het draineren... van openbare gelden.

Voorlopig wordt het warmtenet verwarmd met pellets....
pellets bestaan uit samengeperst hout
welk is hiervan de herkomst? dragen we zo niet bij tot de verdere ontbossing van onze planeet? is dit nu het summum van nieuwe energie: terug hout gaan stoken? ....
Ook anderen stellen zich vragen bij de herkomst van de pellets. Men kan niet geloven dat dit allemaal afval is van houtzagerijen uit Rusland en Scandinavië. Illegale houtkap is niet uit te sluiten, bovendien wordt veel ervan aangevoerd per schip wat ecologisch ook allerminst neutraal is. Bovendien kan het houtafval beter gerecycleerd worden dan opgestookt. (bron)
Dus men verwarmt met hout dat in het beste geval afkomstig is van afval van houtwinning, in het slechte geval van bomen die er speciaal voor gekapt worden en in het allerslechtste geval van illegale houtkap voortkomt....   en daar komt dan nog bij dat dit hout over duizend(en) kilometers moet vervoerd worden wat natuurlijk ook niet milieuneutraal is... naar, ironisch genoeg, Niefhout: waar vroeger één van de grootste houthandels van Turnhout en omstreken heeft gestaan. Toch kan men dit allemaal verkopen als ecologisch verantwoord en speelt men het klaar om er nog subsidies voor te krijgen ook, terwijl de houtindustrie klaagt dat het geen afvalhout meer kan krijgen om meubelplaten te persen.
...  maar op termijn is het de bedoeling dit via de warmte uit de grond te gaan verwarmen..   Op welke termijn ziet men dit haalbaar? Hoeveel kans is dit? Voor hoeveel jaar voorziet men dat men voldoende warmte uit de grond kan trekken?   Hangt dit ook samen met het aantal gezinnen en installaties die men erop aansluit?

I have a dream

Het terrein van Niefhout ligt er nu braak bij, in afwachting dat het in verschillende fasen worden volgebouwd.
Op de terreinen waar vroeger de gebouwen van Atelfond stonden, heeft men in tussentijd

• een basketbalterreintje gelegd
• verschillende banken gezet
• en is er de pop-up .... ? verschenen

toch prachtig dat er in het centrum van de stad eindelijk een plekje is waar de jeugd wat kan minivoetballen en basketten....  

I have a dream....

• dat er evt ook op een simpele manier kan gevolleyd worden... of mini-voetbal gespeeld
• dat dit plekje uitgebouwd wordt tot een echte groene oase in het centrum van de stad, met bloemenweides en bomen om voor de nodige schaduw te zorgen
• dat dit plekje niet wordt volgebouwd maar een echt Central Park in Turnhout wordt, waar het goed is te vertoeven
• dat iedereen dit groene gebied respecteert, zodat het geen plaats wordt voor sluikafval, zwerfvuil en hondendrollen
• dat er misschien toezicht wordt gehouden door een soort conciërge...  zodat het niet verloedert

I have a dream

• dat de projectontwikkelaars hiervoor de gelden bijeenbrengen, en zo iets van de onmetelijke rijkdom die ze intussen hebben verworven teruggeven aan de stad
• en de politici de mogelijkheden zoeken om dit stukje groen Turnhout een definitief groen karakter te geven... 

Na een dag van zuiveringen...

Maandag 17 augustus....
Een dag van grote zuiveringen op het Stokt.

Een voortuin wordt in 1 dag verder versteend, verder verklinkerd. (foto321voor, foto321tijdens, foto321na). Hiermee wordt voor de zoveelste keer afbreuk gedaan aan het groene uitzicht van de wijk. En ik snap het...

• wat heb je aan een voortuintje? alleen maar werk... dus met klinkers is dit opgelost
• bovendien kunnen we gemakkelijk onze auto erop parkeren; alhoewel je hem evengoed op straat kunt zetten, want je moet toch op je klinker-parking op en af geraken dus... kan er geen auto voor gaan staan, maar ja je hebt toch de indruk dat je weer iets meer privé hebt...

Maar toch

• weeral wat minder voedsel en schuilplaats voor de vogeltjes
• weeral wat minder groen in de wijk
• weeral een meer versteende stad

Niet alleen de voortuintjes worden "gezuiverd". Zuiveren, in de zin van het zich ontdoen van ongewenste elementen...  Onlangs is een huis in dezelfde straat verkocht. In de tuin stond een pracht van een naaldboom, tientallen meters hoog. Een prachtige uitkijkpost voor de vogels die er hun beste liederen in te horen gaven. Nu het huis is verkocht, is ook de boom gerooid.(foto159voor, foto159tijdens,  foto159na).  En ik snap het...
de buren klagen al jaren dat ze te weinig licht krijgen

• je wilt zelf ook wel wat meer licht... en je vreest voor eventuele ongelukjes bij storm...
• je hebt het afval van de naalden
• je wilt je tuin "netjes" maken...

Maar toch:

• de vogels zijn een belangrijke uitkijkpost, schuilplek, voedselbron kwijt

Waar eens de statische boom opdook, is nu een grote kale leegte.

En zo verloopt een dagje van "zuiveringen" op het Stokt. De ongewenste elementen in de ogen van de bewoners zijn verdwenen (het groen). Spijtig... Het ligt er allemaal weer wat "netter" bij, maar ook wat kaler, wat versteender... en nu de grote middelen ervoor worden ingezet is het in een dag "gepiept".

Hoog tijd dat de stad

• de mensen eens duidelijk gevoelig maakt voor de problematiek
• dat men veel strenger toeziet op het verwijderen van groen in een stedelijke omgeving
• een inventaris maakt van mini-gemeenschappen en mini-niches in de stad en deze voldoende bescherming tracht te bieden

Maar ja

• de reglementeringen zijn zwakjes
• de mankracht ontbreekt of wordt hiervoor niet ingezet waardoor monitoring, opvolging enz. afwezig 

Toch lees ik vanuit onverdachte bron (nl.Immovlan) vandaag dat investeren in leefbare wijken in steden rendeert. Wie zijn buurt lelijk vindt, is eerder geneigd weg te trekken. Daarbij telt volgens mij niet alleen de staat van en de uitstraling van de gebouwen, maar ook het voorzien van genoeg groen.. Niet alleen de overheden hebben hier een taak, maar elke burger kan een steentje hieraan bijdragen...

Russen in het Vennengebied

Ze zijn er... de russen; en er zullen er nog meer komen. Als gewone mens moet je er niet voor panikeren, enkele natuurbeheerders misschien wel.
Natuurpunt doet erg veel moeite om het vroegere heidelandschap in het Turnhoutse Vennengebied te bewaren en zo mogelijk te herstellen. Daarvoor moeten o.a. hele bossen wijken.
Maar ook dan is de strijd niet gestreden. In plaats van mooie heidegebieden worden de open vlakten vaak ingenomen door pijpenstrootje, door bramen en berkenboompjes.
Om dit tegen te gaan zet Natuurpunt Galloways uit.  Dit zijn prachtige, robuuste runderen die zichzelf kunnen beredderen (foto320, foto320).  Een echte schilderij: de ruwe, robuuste kolossen rustig grazend in het purperen heideveld  (foto318: foto318).
Maar:

• ze verstoren en verdichten de grond... gevolg: pitrus tiert welig, vooral op de iets nattere plekken (foto320)
• ze produceren mest. Naar het schijnt trekt deze mest weidevogels aan zoals kievit en scholekster; maar tegelijkertijd verrijkt deze mest de bodem en dit in een domein waar het beheer als groot streefdoel heeft de bodem juist te verarmen.

Eerlijk gezegd... de Vennekens zijn een prachtig natuurgebied. Toch moet je op veel stukken de heide met een vergrootglas gaan zoeken.   Hiermee willen we geen afbreuk doen aan de natuurwaarde van het gebied.
Maar de russen zijn er; er zullen er nog veel meer komen. Ze gaan een groot probleem vormen.... en de koeien zijn hier niet het geschikte wapen tegen, op het eerste gezicht althans.

Naar het schijnt probeert men de russen te bestrijden door te maaien. De planten nemen stikstof op, deze wordt samen met de planten afgevoerd bij de maaibeurten. Door dit verschillende jaren vol te houden verdwijnt de stikstof uit de bodem en krijgen de platen niet meer het nodige voedsel om te groeien. Dan bereikt men de verschraling en verarming van de bodem waar men naar toe wil en zullen ook de russen verdwenen zijn.  Laat ons hopen....
In mijn ogen toch een werk van zeer lange adem. En of het uitvoerbaar is? Met zulk' een bodem, met de russen die in het water staan, op een terrein waar bulten en kuilen legio zijn.... eerst zien en dan geloven; maar misschien verrast het beheer ons weer.

Kleine Nete

Niet direct iets te maken met Turnhout... maar het komt toch in de buurt; en het heeft te maken met de waarde die men hecht aan natuur, de afwegingen tegenover de economie... dus toch maar een artikeltje over de recente vervuiling van de Kleine Nete.
Op 18 juli verscheen in de pers dat het kalverbedrijf Vilatca in Kasterlee door een lozing van vloeibare mest een massale vissterfte heeft veroorzaakt in de Kleine Nete.
Het is niet de eerste keer dat dit gebeurt, en meestal wordt dit afgedaan als een "accident".
Alhoewel... De Milieu-inspectie heeft blijkbaar om de twee jaar een proces-verbaal opgesteld omdat de lozingsnormen waren overschreden in in 2013 is naar schatting 2.7 miljoen liter in de Nete terechtgekomen.  Het bedrijf heeft nadien een bufferdam moeten aanleggen, maar daaronder heeft men een pijp gestoken om zgn het regenwater te laten afvloeien. Daarlangs is er nu 15 000 liter verontreinigd water via een illegaal aangebrachte lozingspijp in de Kleine Nete gelopen.

Blijkbaar investeert het bedrijf niet meer vanwege de juridische onzekerheid waarin het verkeert door Europese richtlijnen om kwetsbare gebieden te beschermen. (bron)

In zijn standpunt bij het artikel geeft Marc Helsen een bijkomende analyse. (bron)
De Kleine Nete is doorgaans een propere rivier. Dit kan alleen door een intense werking en samenwerking van overheid, industrie en landbouw.

• de VMM zorgde voor het tegengaan van overstorten bij onweer.
• Unicore bouwde een degelijk zuiveringsstation
• de gemeenten zorgden voor betere riolering...

Dit maakte dat de vispopulatie uitbreidde met beschermde soorten zoals kleine modderkruiper, beekprik en rivierdonderpad.

Al deze inspanningen worden regelmatig met één klap teniet gedaan door één bedrijf; terwijl het een propere en schone rivier niet alleen ecologisch, maar ook economisch een enorme meerwaarde biedt.
De politiek wil nu blijkbaar toch ingrijpen.... De lozingspijp werd afgesloten door de Vlaamse Milieu-inspectie.

Toch nog enkele bedenkingen hierbij:

• Was men niet op de hoogte van de lozingspijp?  hoe kan dit? 
• De titel van het standpunt: "Politiek kiest eindelijk kant van de Nete"; suggereert dat dit eigenlijk voordien niet of onvoldoende gebeurde, dus dat men al veel over zijn kant heeft laten gaan, teveel door de vingers heeft gezien, het economisch belang liet primeren op de natuurwaarde...
• Hoe is het bedrijf er in de vorige overtredingen vanaf gekomen?
• De burgemeester raadt aan iedereen die schade heeft geleden zich burgerlijke partij te stellen. Hoe wordt de schade aan het milieu berekend? Wie komt hiervoor op?
• Maar de belangrijkste bedenking vloeit voort uit de reactie van de eigenaar van het bedrijf (Jan Oeyen): Er is maar 2000 liter geloosd, als gevolg van een kapotte pomp.... We investeren nog wel... maar of die afvoerpijp zo nodig dicht moet, blijft voer voor debat: is dat wel noodzakelijk?

Dus:

• het minimaliseren van de overtreding
• het toeschrijven aan technische mankementen, alhoewel de voorzieningen werden opgelegd en zgn. gerealiseerd om de gevolgen van deze mankementen op te vangen
• en dan nog zo laconiek de vraag (durven) stellen: moet deze pijp nu wel dicht??

Dit betekent dat de eigenaar van het bedrijf zich absoluut niets aantrekt van de gevolgen van zijn daden op het milieu (of zich al juridisch aan het indekken is natuurlijk)... Vraag is of zo'n mensen ook wel genoeg bezig zijn met dierenwelzijn... of hier ook alleen maar de economische kant van de zaak zien.

T.I.M.

T.I.M. (voluit Turnhout Iedereen Mee) maakt zijn naam waar. Voor degenen die het niet weten: TIM is een Turnhoutse politieke partij, die na een slimme kiescampagne en een hobbelig parcours van de plaatselijke NV-A de stad mee bestuurt en zelfs de burgemeester levert.
T.I.M. wil dus zijn naam waardig zijn en organiseerde de afgelopen weken een Tour door de Turnhoutse wijken, waar bewoners met vragen en voorstellen welkom waren. Je kunt er wat meewarig over doen, maar ik vind dit een knap initiatief. Enkele mandatarissen en enkele leden van de partij trekken met een caravan, enkele stoeltjes en een parasol naar de verschillende pleintjes. Ze hebben ook een drankje voorzien voor degenen die willen.

Gisteren was het de beurt aan het Robsonplein. De caravan kwam een klein kwartier te laat. De TIM-leden hadden zich vastgereden in het wespennest van de wijk het Stokt, met de beruchte paaltjes. Hiermee werd al een eerste punt geïllustreerd: de mobiliteitsmaatregelen van de stad. Door allerlei éénrichtingsverkeer en knippen probeert men het autoverkeer in de binnenstad te ontmoedigen. Wanneer men dan toch ergens met de auto moet zijn, dan blijft men maar rondjes maken.... en komt men in moeilijkheden om ergens op tijd te arriveren. Natuurlijk ontraadt men hiermee om zich in de stad met de auto te verplaatsen. Toch kan men zich afvragen of er nu niet meer auto's in de stad ronddwalen dan dat er zonder deze maatregelen zouden zijn.

Blijkbaar is het niet evident om iedereen mee te krijgen, want er daagden "vier man en een paardenkop" op; "de paardenkop" was ik. Bovendien kon ik niet de gehele tijd blijven, wegens andere verplichtingen aan mijn hond. Dus wat hier volgt is een beperkt verslagje.... Maar wat heb ik geleerd?

Zo wordt er geklaagd dat  er steeds grote bestelwagens voor de deur worden geparkeerd, dat de buren de parkeerplaatsen systematisch inpikken. Dit zou erger zijn met het nieuwe systeem van geschrankt parkeren (vroeger beurtelings parkeren). Waar de bestelwagens dan wel moeten blijven, daar wordt dan geen antwoord op gegeven...
Bewoners klagen dat buren hun vuilnis gewoon in de tuin of over de muur werpen. Ook heeft een bakkerij in de buurt jarenlang leeg gestaan, zonder fatsoenlijk te zijn opgeruimd. Dit trekt ongedierte aan en de ratten blijven niet uit in de onmiddellijke omgeving. De stad doet er niets aan...

Dit brengt ons bij het netelige probleem van het sluikafval en zwerfvuil. De stad zet blijkbaar enorme middelen in om dit te bestrijden. Toch heeft "de paardenkop" de indruk dat er in de wijk niet veel van te merken is. Op de wandelingen met zijn hond komt hij maandenlang dezelfde blikjes en ander vuilnis op straat tegen.  Waarschijnlijk worden de middelen dan toch niet zo efficiënt en gelijk gespreid ingezet. Natuurlijk kan "de paardenkop" ook zelf het vuil van anderen opruimen?
De grieven (en vragen) van de personen houden vaak verband met de eigen leefomstandigheden. Dat deze levensomstandigheden vaak mee bepaald worden door het onverantwoord gedrag van de mede-buurtbewoners; en dat hiervoor het bestuur vaak voor met de vinger wordt gewezen. Dat iedereen zijn minimale plichten eens nakomt, dat men zorgt dat het eigen leven geen nadelige gevolgen heeft voor zijn medemensen, dan zouden we al heel wat verder staan.

Verder kwamen ter sprake:

• De plannen van de Ark met het Stoktse Plein. Zoals geweten willen ze daar 20 huizen afbreken en vervangen door nieuwbouw. Dit omdat het rendabeler zou zijn nieuwbouw te zetten dan verder te investeren in renovatie... terwijl ze een straat verder nog wel een hele straat van dezelfde wijk, zelfde type huizen, aan het renoveren zijn.  De vraag hoe dit kan en "de paardenkop" geen vergunning krijgt om zijn dak 10cm te verhogen om het degelijk te kunnen isoleren, werd niet beantwoord. "De Ark is eigenaar en als ze in orde zijn met de bouwkundige voorschriften, dan kan dit..." Ik vrees nog steeds voor de gevolgen van deze plannen op gebied van het groene uitzicht (de voortuintjes in de Brugstraat en de grote haag in de Koningin Astridlaan verdwijnen) en de gevolgen voor het leven van de vogels in de buurt.
• Het zwembad.... Volgens schepen Debondt stak de stad in het verleden per jaar 1miljoen 700 000 euro in het zwembad. Daarnaast ook nog een aantal werkuren van stadsarbeiders... Nu betalen ze 1 miljoen euro per jaar aan een externe uitbater, die ook nog het zwembad "zwemklaar" zal maken. Dus als we dit voor waar aannemen heeft de stad een geweldige deal gesloten... Eén jaar onder deze deal brengt genoeg op om de Paddenstoel (het kleuterschooltje in de Jozef Simonslaan geschatte opbrengst 600 000 euro) niet te moeten verkopen. Toch vraag ik me af waar de addertjes zitten.... Want hoe kan nu een private firma (die toch winst moet maken om te kunnen blijven bestaan) zoveel goedkoper zijn dan een openbare dienst? In elk geval kan men zich de vraag stellen of zulke uitgaven wel verantwoord zijn? (oei, nu krijg ik heel wat zwemmers en anderen tegen); en of de cijfers wel kloppen of waar de addertjes zitten...

Dan hoorde ik mijn hond blaffen/roepen en moest dus weg.
Verschillende andere punten die ik wou aankaarten zijn dus bij mijn weten niet aan bod gekomen

• de visie van de partij en het bestuur op het groen in de stadskern
• de mogelijkheid tot minstens één groen project in de stadskern
• wat men van plan is met het nieuwe/oude stadhuis op de markt en of hier geen andere mogelijkheid is dan alweer het zoveelste vastgoedproject
• wat het kinderrapport zegt over het verdwijnen van de Paddenstoel en hoe hiermee rekening is gehouden in de besluitvorming
• waarom het nodig is dure studies te laten uitvoeren over de inrichting van de bib, terwijl men ook gewoon de boeken kan terugplaatsen waar ze stonden

 Alhoewel het moeilijk lijkt om iedereen mee te krijgen (vijf man is moeilijk representatief te noemen voor een buurt...). Toch is dit een knap initiatief, dat mensen de mogelijkheid geeft laagdrempelig met de verantwoordelijken voor het bestuur in dialoog te treden. Naast de persoonlijke grieven, moeten deze dan ook nog de (al dan niet terechte) kritieken slikken tegen de politieke kaste in het algemeen: zakkenvullers, veel beloven en weinig doen enz... Langs de andere kant mogen we blij zijn dat mensen zich willen inzetten om voor de stad en de gemeenschap te zorgen.

Met andere ogen

In de Bond, het tijdschrift van de Gezinsbond, staat een rubriekje over de natuur. Twee artikeltjes van vele jaren geleden gingen over de manier van kijken. Ik zal ze me steeds blijven herinneren.

Het ene artikel ging over een oorworm, je weet wel dat kleine (1cm-1.5cm) bruine diertje met een rond haakje op het achterlijf, dat zich het liefst ophoudt in vermolmd hout, in een natte omgeving...  Nu blijkt volgens de auteur, dat deze worm eigenlijk vier vleugels heeft. De vliezige achtervleugels zijn meerdere keren opgevouwen onder de veel kleinere voorvleugels. De oorworm kan wel vliegen, maar doet dit zelden of nooit. Ook niet moeilijk als men dit kunstwerkje volop moet ontvouwen. De auteur slaagde er in het artikel in om me met andere ogen naar de oorworm te laten kijken.

Over dit kijken ging ook een ander artikel. Verschillende mensen kijken naar een boom.

• een bosbouwer kijkt naar de gezondheidstoestand van de boom, kijkt of de bodem waarin hij staat wel geschikt is, ziet hoe oud hij al is, ... 
• de rooier kijkt in welke richting hij best kan vallen, hoe hij de boom moet aansnijden, hoe lang hij is, hoeveel hout erin zit en hoe dit kan gezaagd worden...
•  de meubelmaker kijkt naar de boom en ziet al voor zich hoe hij er een stoel, een tafel uit kan maken, van welk soort hout de boom is en of dit hout gemakkelijk bewerkbaar is, hard of zacht is, lang meegaat enz...
• het lid van een natuurvereniging ziet de boom als element in een landschap dat beheerd moet worden, past hij in dit landschap of moet hij wijken voor een andere inrichting zodat hiermee de diversiteit meer kansen krijgt
• de dichter kijkt naar de boom en vindt hierin inspiratie voor een prachtig gedicht 
• ik kijk naar de boom en zie een zuurstofmachine, die levensnoodzakelijk is voor het voortbestaan van mij als mens, voor de dieren en voor de mensheid in zijn geheel, en die dagelijks van alle kanten bedreigd wordt.

 Een ander fragment dat ik nooit zal vergeten is een item uit een TV-reportage van verschillende jaren geleden. Ik denk dat het in het Journaal zat... De kopstukken van de Open-VLD op uitstap. Niet zomaar een uitstap. Ze maakten een boottocht op de Schelde. Ineens komt er een stuk bosschage in het zicht: je kunt niet spreken van een bos, maar meer van struiken, van een broekbos.Reactie van één van de excellenties: "Dit is nog een prachtig stuk dat nog ontgonnen kan worden."
Instemmende geluidjes en geknik bij de anderen.
Voor mij is dit een gruwelijk fragment...  Het typeert de houding van onze politici ten aanzien van de weinige natuur dat er nog overblijft in Vlaanderen: het is waardeloos, het ligt te wachten tot wij het ontginnen, er iets mee doen...

Ik  hoop echt dat deze heren en dames politici eens met andere ogen naar het bosschage kunnen en zouden kijken.

Verloren strijd

In Vosselaar komt de actiegroep Leefbaar Vosselaar op voor het behoud van de groene zones in de gemeente. (bron)
Hierbij protesteren ze tegen

• het nieuwe filiaal van Delhaize... dit komt op een perceel waar vroeger een mooie villa op een prachtig domein stond. Nu is dit geheel kaalgeslagen. Ikzelf wist niet direct wat er ging komen, omdat er geen aanvraag geafficheerd werd. Nu is het toch wel eigenaardig dat Delhaize daar een inplanting voorziet, enkele straten terug heeft het een grote winkel, die toch wel goed lijkt te draaien. Maar enfin... nu vlak naast de grote baan.. En wat gaat er gebeuren met de bestaande winkel? Afbreken, verkavelen?? 
• het nieuwe filiaal van de Aldi die aan het kruispunt met de Dennendreef gepland is en waarvoor een serieus stuk bos moet verdwijnen. Het kruispunt wordt nu al als onveilig beschouwd, wat zal het worden met een nieuwe supermarkt?
• Daarnaast komen er, zoals al eerder gemeld, 75 wooneenheden op het domein de Boomen van de weduwe van Paul Janssen. Hoe dit mogelijk is in dit prachtig park, is moeilijk te bevatten.

De actiegroep zegt niet tegen elke verkaveling te zijn, maar pleiten voor een aanpak met respect voor natuur, veiligheid en levenskwaliteit.
Hiermee scharen ze zich in het rijtje dat stilaan aangroeit:

• in Herentals is er protest tegen het aansnijden van groene zones
• ook in Schorvoort is er een actiegroep opgericht om de verdere verkaveling van het gebied te bestrijden

Aan de ene kant is het bemoedigend dat burgers laten zien dat ze zich de verdere aantasting van hun leefmilieu aantrekken. Natuurlijk zullen ze weinig steun krijgen van de boeren en de andere eigenaars die hun gronden  intussen verkocht hebben en er een mooie cent aan overgehouden hebben. En geef toe... de strijd is intussen grotendeels al gestreden en verloren; want de groene strookjes in de stad Turnhout en ook in de omliggende dorpen zijn intussen veelal volgebouwd.
De strijd die men nu nog probeert te voeren, lijkt op het eerste gezicht een vechten tegen de windmolens, een vooraf verloren strijd.
Groen brengt niet op voor de gemeente. Daardoor geven de besturen de voorkeur aan de vestiging van nieuwe bewoners (nieuwe gemeentebelasting-inkomsten), nieuwe bedrijven of nieuwe winkels die het economisch leven zouden stimuleren en zorgen voor werkgelegenheid. Toch blijkt groen een erg belangrijke functie te zijn, een belangrijke bron voor het aantrekkelijk houden van een gemeente of stad en een belangrijke bijdrage te leveren aan het welzijn van de inwoners.
Toch is het erg moeilijk het aantasten van het groen af te remmen. Als de gemeentebesturen belangrijke groene plekjes willen beschermen, dan kunnen ze dit zelfs niet. Wanneer ontwikkelaars of ketens een negatief advies krijgen van de gemeente, gaan ze gewoon in beroep en halen dan het laken naar zich toe, krijgen ze gelijk van de hogere overheden. En zo verdwijnt het laatste groen uit de stadskernen en de dorpskernen, wordt het groene karakter van de toegangswegen tot dorp of stad verder versteend.
Het wordt hoog tijd dat gemeentebesturen bij de hogere overheden eisen dat ze de instrumenten krijgen om het groen in hun gemeente meer afdoende te beschermen; zodat er groene eilandjes kunnen gecreëerd worden in verstedelijkte gebieden. Maar misschien komt het de besturen wel goed uit zo, dan kunnen ze altijd een parapluutje opentrekken, de handen wassen in onschuld.

De echte bestuurders op vlak van ruimtelijke ordening zijn de projectontwikkelaars en speculanten. Zij bepalen hoe Turnhout en Vlaanderen eruit ziet.

Eigenlijk is de strijd al gestreden .... en verloren, want er is weinig of niets meer over om voor te strijden.

Herinneringen aan een andere tijd

In de wijk het Stokt staan de karakteristieke gele paaltjes voor de bushaltes er verlaten bij. (foto316; foto317, foto317).   Waar eerst nog een reguliere bus reed, werd deze een tijd geleden vervangen door een belbus. Recent werden deze belbussen opgedoekt, omdat ze te weinig rendement opleverden.
De paaltjes staan er nog... als herinnering aan een tijd waarin de Vlaamse Regering de basismobiliteit hoog in het vaandel droeg. En onder impuls van Stevaert e.a. probeerden sommigen deze mobiliteit zoveel mogelijk gratis te maken. Dit was een slimme variant van herverdeling in de ogen van de toenmalige socialisten. Toch is het inderdaad zo dat gratis niet bestaat, dat er toch wel ergens de centjes voor moeten gevonden worden. En als men dan nog met bedrijfswagens blijft strooien dan zijn de mensen die van deze maatregelen kunnen genieten, niet zo geneigd het openbaar vervoer te gebruiken. Dat men daarmee een groep van midden- en topkaders van vooral middelgrote en grote bedrijven een onevenredig loonvoordeel bezorgt en daarmee ook de loondiscussie scheeftrekt, zal hen een zorg wezen. Als men dan nog tientallen jaren diesel bevoordeelt, terwijl men in Vlaanderen stikt in het fijn stof, dan lijkt dit bijna op een collectieve moordpoging.
De belbussen waren een ersatzmiddel voor de reguliere buslijn. Maar als men deze aan extra regeltjes gaat binden (aantal dagen vooraf te bestellen enz) dan wordt dit systeem weeral minder gebruikt en om den duur wordt het systeem zo ondergraven dat het niet rendabel blijft.
Hetzelfde doet zich voor in andere wijken van de stad, in andere steden en dorpen in Vlaanderen.
De paaltjes staan er voorlopig nog: als relicten, monumenten... relikwieën misschien wel, herinneringen aan een andere tijd.
Begin augustus zijn de buspaaltjes opgeruimd...