Betonstop


De grote lijnen van de "betonstop",  zoals voorgesteld in de media:
De betonstop is een onderdeel van een meer omvattend project,nl. het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (bron) . Dit zou de opvolger moeten worden van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen.

Huidige toestand
  • 33% open ruimte ingepalmd door menselijke activiteit: woningen, industrie, handel, diensten,recreatie
  • daarnaast 14% verhard door gebouwen, wegen, parkings
  • 6 hectare open ruimte per dag verloren

De (geplande) toekomst
  • verlies open ruimte 
    • tegen 2015 3 ha per dag
    • tegen 2040 geen open ruimte meer bebouwd (evt compenseren elders)
  • verharding
    • tegen 2050 verharding in stedelijke context stabiel
    • in open ruimte verharding -20%
oa groennorm bij nieuwe woonwijken en stadsontwikkelingsprojecten

Bevolking
tegen 2040 komen er 365 000 gezinnen bij (Planbureau)
  • anders wonen
    • meer samen wonen
    • in de hoogte bouwen
    • gemeenschappelijk gebruik van tuinen en parkings
  • kleiner wonen
    • begin jaren90 gemiddeld huis 200m² 
    • begin 2000 160m²
    • eind 2014 140m²

Geschiedenis
  • lintbebouwing: CD&v minister: vroeger als er een beperkte afstand tussen huizen was langs een straat, moest men vragen of men ertussen mocht bouwen; hij verleende automatisch de vergunning om te bouwen; ik dacht toen dat het een aprilgrap was, maar blijkbaar niet
  • de bescherming van de open ruimte stond enkele decennia geleden in het verkiezingsprogramma van nagenoeg elke politieke partij. Daarna is de tendens omgeslagen zogezegd om te zorgen voor betaalbaar wonen voor elk, dit vooral onder impuls van Sp-a, maar hierin ook ondersteund door open VLD. De open ruimte werd vogelvrij verklaard.
Bedenkingen bij de plannen

  • Tegen die tijd valt er niet veel meer te redden. Dit is een illustratie van een uitspraak over wetgeving die ik ooit heb gelezen: wetten worden gemaakt om te proberen te redden wat op dat ogenblik al onherroepelijk verloren is.
  • De basis van deze teloorgang wordt al gelegd in de gewestplannen en plannen ruimtelijke ordening: waarom werden er zoveel woonuitbreidingsgebieden voorzien?  Men vraagt nu wel compensatie voor de waarde die met de nieuwe plannen zou verloren gaan, maar over de meerwaarde die grondbezitters en speculanten hebben gemaakt door het inkleuren van de gewestplannen is nooit een woord gevallen. Bovendien wordt een woonuitbreidingsgebied bij mijn weten niet gegarandeerd bouwgrond, dus wisten de kopers dat ze een bepaald risico liepen. Maar ja, het betreft hier gegoede mensen, dus zal de gemeenschap wel de 1 tot 1.5 miljard euro ophoesten, gespreid over 25 jaar.
  • Door de plannen op zo'n lange termijn te schuiven, kan ertoe leiden dat men de gereserveerde open ruimte vervroegd gaat innemen voor allerlei bouwplannen en andere activiteiten. In plaats van een rem te zetten op de teloorgang van de open ruimte, kan deze juist nog versneld worden als men niet snel het beleid verandert op de vele beslissingsniveaus die ermee te maken hebben.
  • En ontzettend belangrijk: de plannen kunnen leiden tot een verhoogde druk op het ruimtegebruik in de (semi-) stedelijke context. Het zal leiden tot nog meer verdichting, met als gevolg dat de nu al zeer schaarse groene plekjes nog meer zullen verdwijnen en onze steden herleid worden tot onleefbare betonnen bunkers. Het voorzien van groene eilandjes in de rode kleur van de plannen zou structureel moeten voorzien worden. 
Update december 2018
De betonstop blijkt flop (bron)
Het ruimtegebruik in Vlaanderen is opgelopen tot 7.33 hectare per dag; terwijl het op het moment van de aankondiging van de betonstop 2015 nog 5.19 hectare was.
Oorzaken die in de studie van U Gent, U Antwerpen en studiebureau Omgeving worden genoemd:
  • de beslissing is nooit door bindende maatregelen verankerd
  • grondeigenaars bouwen volop om mogelijk toekomstig verbod te voorkomen
  • soepeler toekennen van vergunningen
  • toename van infrastructuur en vervoer
Het tegenargument van de Confederatie Bouw is: het aantal beschikbare bouwgronden is sowieso beperkt, een bouwstop versnelt het punt dat er geen meer beschikbaar zullen zijn. Lees: we zullen gewoon alle beschikbare percelen volbouwen.
Vergelijk als je wilt de conclusies van het rapport met de bedenkingen die hierboven zijn geformuleerd.

1 opmerking:

  1. de betonstop spreekt over woonuitbreidingsgebieden die nooit meer in aanmerking zullen komen voor 'ontwikkeling'. Men zou einde vorig jaar een lijst moeten hebben gemaakt...kunnen daar bvb ook woonuitbreidingsgebieden in opgenomen worden die weliswaar al vrijgegeven zijn, maar nog niet verkaveld of waar men nog niet op aan het bouwen is?

    BeantwoordenVerwijderen